Discussiemiddag met de DenkTank

Discussiemiddag met de DenkTank
Op 7 mei 2023 had de Denktank van PINK! een discussiemiddag, met als onderwerp: het eten van insecten! Er zijn diverse overwegingen die komen kijken bij het eten van insecten, zowel  met het eten van gangbare dieren (kip, rund, en varken) als met het niet eten van dieren. Drie overwegingen zijn besproken door de aanwezige PINK!-ers, namelijk gezondheid, duurzaamheid, en natuurlijk de ethiek ervan.

Om te beginnen: hoe gezond is het eigenlijk?
Onze conclusie is dat we er weinig over wisten. Na enig onderzoek is het ons gelukt om een aantal nadelen te achterhalen die verbonden zijn aan het eten van insecten. 

  1. Door de stof chitine die in het skelet van insecten zit is er een verhoogde kans op kanker. 
  2. Insecten worden vaak genetisch gemanipuleerd en ze krijgen vaak slecht/goedkoop voedsel zoals hormoonverstoorders en gifstoffen die natuurlijk erg schadelijk zijn voor de mens en waarschijnlijk nog schadelijker voor insecten. 
  3. Insecten worden vaak intensief gekweekt waardoor ze makkelijk ziektes krijgen die overdraagbaar zijn op de mens. De kans op zoönosen en pandemieën wordt mogelijk groter wanneer wij overstappen op een insectenrijk dieet. 

Voor de rest lijkt het qua eiwitten en andere voedingsstoffen veel op ander vlees waardoor het waarschijnlijk ook veel dezelfde effecten heeft.

En hoe duurzaam is het? Hier wisten we een stuk meer over. Duurzaamheid is voor veel mensen dé reden om insecten als voedselbron aan te dragen. Dit is omdat insecten veel korter leven en sneller groeien en daarmee minder voedingsstoffen verbranden. Daardoor kunnen insecten relatief meer opgenomen voedingsstoffen omzetten in vlees.

Dit zorgt ervoor dat je een efficiëntere vleesproductie hebt dan bij grotere veedieren, zoals kippen, varkens en koeien. Waar bij een kip gemiddeld 10 kilo voer nodig is voor 5 kilo vlees, is bij een sprinkhaan misschien 10 kilo voer genoeg voor 8 kilo vlees. Het is daardoor dus efficiënter om dezelfde hoeveelheid insecten te eten dan een mix van meer gebruikelijke dierlijke producten, omdat er minder voer voor nodig is. Er werd echter opgemerkt dat voor het grootschalig laten consumeren van insecten er een enorme industrie opgetuigd zou moeten worden, vergelijkbaar met de schaal van de huidige bio-industrie. En of dat nou zo duurzaam is, vroeg men zich zeker af.

Maar is het eten van insecten ethisch? Dit vond men uiteindelijk geen moeilijke vraag. Het ging al heel snel over dierenrechten, en vanuit dat oogpunt was het eten van insecten niet moreel houdbaar – zeker niet als je er een hele industrie voor optuigt. Om de discussie interessanter te maken, werd gekeken naar alleen dierenwelzijn. Hoe zouden die sprinkhanen zich erbij voelen? Het is over het algemeen makkelijker om je te verplaatsen in andere zoogdieren dan in een sprinkhaan. Dit is omdat deze dieren zo’n (voor ons) onvoorstelbaar bestaan leiden. Het neemt niet weg dat er altijd een mogelijkheid blijft bestaan dat deze dieren heel serieuze pijn voelen. Op dit moment weten we dat gewoon niet zo goed. Dan kan je twee dingen doen: hopen dat het wel goed zit en op de “wijsheid” vertrouwen dat deze dieren vast geen pijn voelen, zoals dat momenteel veel met dieren in de bio-industrie gaat, of het zekere voor het onzekere nemen en ze niet eten.

Als het aan de leden van de discussiemiddag ligt, was het een geslaagde sessie! Er zullen nog meer komen, eens in de zoveel tijd. Check de nieuwsbrief en de PINK! whatsapp-community voor updates van het volgende evenement!

Helemaal niet zo boze wolf

Het is niet meer te missen als je het nieuws een beetje volgt: de wolf is terug in Nederland. Aan het einde van de 19e eeuw verdween de wolf uit ons land. Mensen zagen het dier namelijk als bedreiging of concurrent, voor niets meer dan zijn plezier moorden. Wolven werden daarom opgejaagd en afgeschoten [bron]. De terugkeer van het dier brengt veel teweeg. 

De ecologische waarde van de wolf

Vanuit natuurbewegingen komen overwegend positieve geluiden. De wolf draagt ontzettend veel bij aan de biodiversiteit. Wolven zorgen er bijvoorbeeld voor dat de hoeveelheid hoefdieren in hun leefgebied op peil blijft. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een vos, jaagt de wolf alleen op wat die nodig heeft. Daarbij gaat het vooral om zwakke en zieke hoefdieren. De resten die van de gevangen dieren achterblijven, leveren vervolgens voedsel voor vossen, buizerds, raven en andere kleine roof- en aasdieren. Zo draagt de wolf bij aan de biodiversiteit en de balans in het ecosysteem. 

Maar dat niet alleen: door de aanwezigheid van de wolf veranderen ook de leefpatronen van de diersoorten waar die op jaagt. Dat wil zeggen: de kuddes van hoefdieren vermijden bepaalde plekken waar ze kwetsbaar zijn voor aanvallen van de wolf. Deze plekken worden vervolgens niet meer begraasd en op natuurlijke wijze bemest door de kuddes hoefdieren, wat ruimte biedt voor andere soorten begroeiing. 

Een bekend voorbeeld van de invloed van de wolf is Yellowstone park. In 1995 werden hier wolven uitgezet. Daardoor gingen herten en andere prooidieren sommige rivieroevers vermijden. Dit bood kans aan bepaalde bomen om daar te groeien in plaats van als zaailing te worden opgegeten. Deze bomen trokken vervolgens bevers aan, die het hout gebruikten om dammen te bouwen in de rivier. Deze dammen zorgden voor afwisseling in snel en traag stromend water, waardoor zich poeltjes vormden in het landschap en de rivier ging anders stromen. Het aantal soorten vissen, vogels en insecten steeg [bron]. 

Kritiek op dit voorbeeld is dat er ook andere aspecten meespelen in deze ontwikkeling van de biodiversiteit in Yellowstone. De wolf wordt wellicht te veel eer toegekend, maar de positieve invloed op het natuurgebied is niet te ontkennen [bron]. Waarom zijn we dan toch zo bang voor de wolf? 

Roodkapje syndroom

Ten eerste is er iets wat ook wel het “Roodkapje syndroom” wordt genoemd (bron). Mensen hebben een soort irrationele angst voor de wolf. Deze angst wordt gevoed door de verhalen die al generaties lang worden (door)verteld in onze samenleving. Denk aan “Roodkapje”, maar ook “de wolf en de zeven geitjes”, “de drie biggetjes”, en menig andere populaire serie of film. De wolf is vaak de slechterik of de vijand. Het dier wordt als sluw, gewelddadig en gevaarlijk weggezet. 

Dit komt niet uit het niets: de wolf veroorzaakte vroeger overlast en werd daarom ook bejaagd. Maar omdat het vroeger zo was, betekent niet meteen dat dat nu ook weer het geval is. De wolf is niet gevaarlijk voor mensen. Veel mensen gaan ook op vakantie naar gebieden in Frankrijk, Duitsland of Italië waar ook grote roofdieren zijn gevestigd. 

Landbouwvee zou in theorie gevaar kunnen lopen. Maar onderzoek naar de situatie in Oost-Duitsland door de universiteit van Wageningen heeft laten zien dat het nemen van preventieve maatregelen, zoals het gebruik van schrikdraad, om vee te beschermen goed werkt. Dierverzorgers zijn het ook wettelijk verplicht om dieren, zowel uit de bio-industrie als dieren die met andere doeleinden worden gehouden, waar nodig te beschermen tegen roofdieren. Wanneer er dus een dier aangevallen en/of gedood wordt door de wolf, ligt de schuld dus bij de verzorger – en niet bij de wolf. 

Daarnaast is de hoeveelheid dieren die de wolf aanvalt, niet te vergelijken met de hoeveelheid dieren die we dagelijks naar de slacht sturen voor onze eigen consumptie. De wolf heeft in 2021 in Nederland  227 schapen en 4 kalveren gedood. De mens daarentegen, heeft in datzelfde jaar 672400 schapen en 1548600 kalveren gedood. Daarmee is de selectieve verontwaardiging over de wolf die veedieren aanvalt, op zijn minst hypocriet. Het doden van (vee)dieren is kennelijk enkel acceptabel wanneer het de mens dient, doden is een recht dat alleen de mens toekomt.

De mens als maatstaf

Het gevaar van de wolf is dus minimaal en waar het dier wel gevaar zou kunnen opleveren, is te voorkomen. Dit brengt ons bij het tweede aspect van deze irreële angst voor de wolf. We zijn nog altijd geneigd om dingen alleen vanuit het menselijke perspectief te benaderen. We voelen ons verheven boven en los van de natuur, in plaats van onderdeel ervan. We voelen ons mens, in plaats van een menselijk dier.

Vanuit een mens-centraal perspectief zou je kunnen huiveren bij de terugkomst van de wolf. Maar als we met een breder perspectief naar de komst van de wolf kijken, dan blijkt het tegendeel waar. Het is ook een kwestie van de gevolgen op de korte termijn tegenover de gevolgen op de lange termijn. Op korte termijn – en in de media – zien we vooral het “verlies” van de boeren. Terwijl de lange termijn gevolgen, zoals ook Yellowstone, waarschijnlijk nog een flink aantal jaren op zich laten wachten. Maar dan heb je ook wat: een grotere biodiversiteit, een stabiel aantal hoefdieren, en vooral een niet zo boze wolf.

Een aangepaste versie van dit artikel is maandag 28 november 2022 gepubliceerd in Het Parool. Lees die hier: Al die zorgen om de veronderstelde moordzucht van de wolf zijn onnodig en bovendien hypocriet

Een natuurinclusieve samenleving is er niet alleen voor de mens

Gisteren presenteerde de Jonge Klimaatbeweging hun nieuwe visiedocument, de Jonge Klimaatagenda 3.0. Het idee is dat deze klimaatagenda beschrijft hoe Nederland er in 2040 uit zal zien in een ideale wereld. Hiervoor zijn meerdere rondes van Klimaatdialogen georganiseerd, waarbij afgevaardigden van allerlei jongerenorganisaties hebben kunnen meepraten over de verschillende onderwerpen. Ook PINK! was bij deze Klimaatdialogen aanwezig. 

Helaas heeft PINK! moeten besluiten om de Jonge Klimaatagenda 3.0 niet te ondertekenen. PINK! draagt de Jonge Klimaatbeweging een warm hart toe en is blij dat er steeds meer gebeurt op het gebied van jongerenparticipatie. Daarom was dit geen makkelijke beslissing. Doorslaggevend was het opnemen van verschillende niet-duurzame energiebronnen en de mens-centrale ondertoon van het hele stuk. Dit artikel licht onze kritiek puntsgewijs toe.

 

Kernenergie

Er wordt in het visiedocument gepleit voor verschillende vormen van “duurzame” energie, waar PINK! niet achter staat. Eén daarvan is kernenergie. Het is al een stap vooruit dat kernenergie niet bestempeld wordt als hernieuwbaar, omdat het afhankelijk blijft van een eindige bron: uranium. PINK! vindt dat er ook als “laatste redmiddel” geen kernenergie moet komen. Zeker geen nieuwe kerncentrale. De kosten, materialen, tijd én schadelijke uitstoot voor een kerncentrale leiden alleen maar af van de daadwerkelijke oplossing: betere en wellicht nieuwe bronnen van écht duurzame, hernieuwbare energie. PINK! stopt deze middelen liever in onderzoek en productie van deze bronnen.

 

Biomassa

Ook wordt er gepleit voor biomassa van reststromen. Ook dit is een stap vooruit ten opzichte van de massale ontbossing en vervuilende transport, waar biomassa nu mee gepaard gaat. Het blijft alleen zo dat biomassa verre van gezond is voor dier en milieu. Er komen allerlei schadelijke stoffen vrij bij de verbranding, zoals fijnstof. Dat maakt energie uit biomassa verre van duurzaam, ook als het gaat om reststromen. 

 

‘Groen’ gas

Een andere energiebron, die wordt aangedragen in de Jonge Klimaatagenda, is ‘groen’ gas. Tussen aanhalingstekens, want hoe groen is dat gas nou echt? Groen gas wordt gemaakt door het vergisten van groente-, fruit- en tuinafval, maar ook afval uit de landbouw of industrie. Denk bijvoorbeeld aan mest, maar soms ook wel eens slachtafval. Het gas dat door de vergisting vrij komt, moet eerst nog gezuiverd worden. Stoffen als zwavel en CO2 moeten worden verwijderd. Dit kost ook weer veel energie en geld. De term ‘groen gas’ is vaak misleidend, omdat het niet per definitie duurzaam is. De bron is lang niet altijd duurzaam, en de productie ervan ook niet.

 

Mens-centraal

Daarnaast is het stuk erg mens-centraal geschreven. PINK! is van mening dat het mens-centrale denken een van de oorzaken van de huidige problemen rondom klimaat en biodiversiteit is. Zo staat er bijvoorbeeld “[o]p deze manier beschermen we wat ons in leven houdt en zal helpen overleven in de toekomst”. Dit is een dienstbare blik op de natuur. Er staat wel dat wederkerigheid centraal moet staat in onze relatie met de natuur, maar dit concept mist in de rest van het stuk. Het gaat alleen over het nemen en profiteren van de natuur, in plaats van de intrinsieke waarde van de natuur te erkennen. Hierbij zouden we een voorbeeld moeten nemen aan hoe inheemse volkeren samenleven met de natuur. Zij dragen op het moment zorg  voor 80% van de biodiversiteit op de wereld. Het is een groot gemis dat de kennis van inheemse volkeren niet wordt omarmd in deze visie op de toekomst. Het lijkt alsof we het wiel opnieuw moeten uitvinden, terwijl de kennis gewoon al in de wereld te vinden is.  

 

Waar zijn de dieren?

Niet alleen de natuur wordt tekort gedaan in de Jonge Klimaatagenda: de rechten en het welzijn van niet-menselijke dieren missen vrijwel helemaal in het stuk. Er wordt alleen gesproken over dieren wanneer zij toevallig ook profijt hebben van de maatregelen voor mensen. Of wanneer zij een rol hebben in het in stand houden van een wereld waar mensen kunnen leven. PINK! ziet de intrinsieke waarde van dieren. Ook zonder nut voor de mensen hebben zij recht op een gezonde leefomgeving. Dierenwelzijn wordt zelfs alleen benoemd in relatie tot ons voedselsysteem. Dierenwelzijn moet een belangrijk aandachtspunt zijn bij álle activiteiten die we als mens ondernemen. Dán is er pas sprake van wederkerigheid.

Kortom, de Jonge Klimaatagenda schetst een visie van de toekomst waar PINK! zich niet in kan vinden. Dieren moeten een centralere rol kijken in onze samenleving, en we moeten durven te kiezen voor echte duurzame oplossingen in plaats van afleidingsmanoeuvres richting oplossingen die vooral goed zijn voor de fossiele en bio-industrie. Zodat in 2040 en nog lang daarna de planeet leefbaar blijft voor alle levende wezens.

Meer weten? 

  • Lees hier de Jonge Klimaatagenda 3.0
  • Lees hier het politiek programma van PINK!



Amendementen

Wil je een amendement indienen op het politiek programma? Gebruik dan onderstaand formulier.

Het bijwerken van ons politiek programma is een belangrijke taak van het congres. Daarom willen we zorgen dat we daar voldoende ruimte voor is. Om dit soepel te laten verlopen, hebben we de volgende aandachtspunten voor het indienen van amendementen:

  • Houd een maximum van 6 amendementen aan als richtlijn. Zo willen we voorkomen dat er zo veel amendementen worden ingediend, dat ze niet fatsoenlijk kunnen worden besproken binnen de beperkte tijd die we hiervoor hebben op het congres.
  • Lees je goed in: check of jouw amendement niet al ergens in het programma voorkomt en aansluit op andere punten. Zo voorkomen we dat dingen dubbel in het programma terecht komen, of dat het programma zich intern tegen gaat spreken.
  • Zorg ervoor dat je de relevante context meeneemt in de oude en nieuwe tekst van je amendement. Wijzig je bijvoorbeeld 1 zin in een motivering? Benoem dan ook minimaal de zin ervoor en de zin erna. Houd daarbij ook rekening met verwijswoorden die aangepast moeten worden in andere zinnen.

Daarnaast stellen we een aantal harde eisen aan amendementen. Let goed op dat je hieraan voldoet, anders kunnen we het amendement helaas niet in behandeling nemen. 

  • Wijzig maximaal 2 beleidspunten per amendement. Hieruit rolt maximaal 1 nieuw beleidspunt.
  • Wijzig niet zowel een motivering als een beleidspunt in 1 amendement.
  • Zorg ervoor dat je het juiste hoofdstuk, de juiste subkop en het juiste regelnummer invult.

 

Heb je vragen over de richtlijnen? Mail dan naar politiek@pinkpolitiek.nl.

Amendementen

Klimaatmanifest

Samen met 5 andere PJO’s heeft PINK! het klimaatmanifest geschreven.
Wij zijn erg blij met de inhoud en dan vooral dat ‘ecocide’ benoemd en erkend wordt door dit manifest.
Voor ons had het manifest nóg duurzamer gemogen maar we zien dit manifest als een mooi begin voor het behalen van onze doelen.
Via de link hieronder kun je petitie ondertekenen!
 

Aanmeldingsformulier Inclusiviteitsquiz

Vul hieronder de gegevens in om je aan te melden voor de quiz en discussie! Dit event is alleen bedoeld voor PINK!’ers om een veiligere omgeving te creëren. We gaan het in deze sessie hebben over de volgende onderwerpen:  Intersectionaliteit, seksisme, racisme, LHBTIQA+ en Neurodiversiteit. 

(Hetero)seksuele voorlichting

Opinieartikel door Sterre Volders op 17-5-2020

17 mei is het Internationale dag tegen Homofobie en Transfobie. In 120 landen wordt er op deze dag aandacht besteed aan de positie van homoseksuelen en transgenders in de samenleving. 

Nederland was in 2001 het eerste land ter wereld dat het homohuwelijk legaal maakte, en met trans influencers zoals Nikki Turtorials en Loiza Lamers, denk je al gauw dat wij in een heel tolerant land wonen. En toch is er vaak nog een heel erg belangrijk onderdeel waar transgnders en bi- en homoseksuele leerlingen worden genegeerd: de seksuele voorlichting. 

Als je geluk hebt, besteedt je school tijdens de voorlichting aandacht aan homoseksualiteit. Alhoewel er ook scholen zijn, die enkel zullen zeggen dat het ‘bestaat’. Sommige middelbare scholen beschikken over een GSA, oftewel Gender & Sexuality Alliances. Bij zo’n GSA zitten leerlingen die zich hard maken voor de tolerantie en bescherming van LHBTIQA+ leerlingen. Heel erg mooi en belangrijk natuurlijk, zo’n initiatief van leerlingen. Toch slaan ook die oh zo tolerante scholen iets heel belangrijks over namelijk: seksuele voorlichting voor bi- en homoseksuelen.

Seksuele voorlichting richt zich enkel op hetero’s. Op veel scholen wordt alleen over heteroseksuele voortplanting gesproken. Bizar, aangezien er op een groep van 29 kinderen zeker een kind homoseksueel is, en dan rekenen we de biseksuele kinderen nog niet eens mee. Terwijl 29 heteroseksuele kinderen luisteren naar hoe zij zich kunnen beschermen tegen zwangerschappen en soa’s, zit dat ene homoseksuele kind met veel vragen.  

En dat kind gaat natuurlijk geen vragen stellen. Veel kinderen durven op de middelbare school nog niet uit de kast te komen. Laat staan dat ze vragen durven te stellen met het risico gepest te worden. Door dat die kinderen zo genegeerd worden tijdens seksuele voorlichting, weten zij vaak niks over veilige seks. Vragen zoals: ‘Hoe bescherm ik me het beste tegen Soa’s?’ ‘Hoe kan ik me voorbereiden op seks?’ ‘Kost een Hepatitis B vaccinatie geld?’ blijven onbeantwoord.

Voor transgender kinderen is dit ook moeilijk. Sommige zullen in transitie zijn op de middelbare school, terwijl anderen nog niet eens geuit hebben dat ze zich niet thuis voelen in hun lichaam. Het is belangrijk dat transseksualiteit op scholen genormaliseerd wordt; pubers willen graag normaal zijn, erbij horen. Maar hoe kan je erbij horen als wie je bent nog niet normaal gevonden wordt door je klasgenoten?

In een onderzoek van Rutgers, uit oktober 2019, bleek dat kinderen ontevreden zijn over de vaak saaie, heteroseksuele voorlichting. Wanneer een school aandacht besteedt aan seksuele diversiteit, kan het homofobische beeld dat een leerling thuis meekrijgt, doorbroken worden. Openlijk praten over seksuele diversiteit draagt dus bij aan een veiligere samenleving voor transgenders en bi- en homoseksuelen.

Wij (PINK! NH) zoeken weer een leuke film uit om samen te kijken en bespreken. Leuk als je erbij bent!

Help de bij

Met je eigen geveltuintje

Een geveltuin is een mini-tuin voor je huis. Je haalt de stenen die tegen je huis aan liggen weg en plant bloemen ervoor in de plaats. Dit mag volgens de wet zolang er genoeg loopruimte is. Voor de precieze regels in Haarlem, bekijk de website van de gemeente.

Welke planten? 
Het is belangrijk om inheemse en insectvriendelijke planten neer te zetten. Planten die niet inheems zijn, en dus uit het buitenland komen, kunnen het natuurlijk evenwicht verstoren door bijvoorbeeld inheemse planten te overwoekeren en die te laten verdwijnen. 

Een lijstje aan geschikte planten: 

  • Voorjaarsbloeiers:
    Gevlekt longkruid, kruipend zenegroen, hondsdraf*, daslook, vingerhelmbloem, bosanemoon, lelietje-van-dalen.
    Verder kunt u denken aan bollen, zoals blauw druifje, krokus, narcis, sneeuwklokje en tulpen.
    Als u soorten kiest die verwilderen heeft u met één keer planten ieder voorjaar bloemen.
  • Vaste planten voor zonnige plaatsen:
    Grote kattenstaart, wilde marjolein, beemdkroon, zeepkruid, duifkruid, klokjes (zoals ruig klokje), bieslook, vergeet-mij-nietjes, muurbloem, ooievaarsbek (zoals beemdooievaarsbek), salie, tijm.
  • Vaste planten voor (half) beschaduwde plaatsen:
    Bosvergeet-mij-nietje, lievevrouwebedstro, gevlekt longkruid, kruipend zenegroen, gevlekte dovenetel, maarts viooltje.
  • Éénjarige of tweejarige planten:
    Vingerhoedskruid, bernagie (komkommerkruid), echte kamille en viooltjes (zoals driekleurig viooltje), goudsbloem.
  • Najaarsbloeiers:
    Duizendblad, robertskruid, dagkoekoeksbloem, duifkruid, klimop.
  • Klimplanten:
    Klimop, hop, kamperfoelie, heggenrank, bosrank.

Najaarsplanten 
Steeds meer mensen willen de stad groener maken om de bij te redden, waardoor in de zomer vele bloemen te zien zijn. Maar bijen hebben ook in de herfst en de winter bloemen nodig om te overleven. Wanneer je dus een geveltuintje aanlegt, denk er dan ook aan om najaarsbloeiers neer te zetten.

Verbetering 
Het redden van de bij en andere insecten komt steeds meer in het nieuws en daardoor vinden gemeenten een klimaatbestendige stad steeds belangrijker. Wist je bijvoorbeeld dat Haarlem in 2014 nog de minst groene stad was van de 31 grootste steden, terwijl Haarlem ondertussen groener is geworden dan Amsterdam, Rotterdam en Den Haag? Er is dus steeds meer verbetering. Helaas zijn we er nog lang niet, want het oppervlakte groen vergeleken met steden buiten de randstad is nog steeds te klein. Voor een uitgebreidere kaart van Nederland over het aantal groen, kijk eens op deze website.

Meedoen met dit soort evenementen? 
Dat kan door lid te worden van PINK! voor slechts €9,- per jaar, zolang je 28 jaar of jonger bent. Deze actie was deel van onze actie-excursie, waarbij we naar een stad van Nederland gaan om mensen ergens bewust van te maken, met name over dieren, natuur en milieu. Deze vindt twee keer in het jaar plaats. Daarnaast doen we een hoop andere activiteiten. Kijk in onze agenda en kom vrijblijvend langs om kennis te maken met PINK!.