Economie
Economie in de breedste zin van het woord houdt dat wat wij ons kunnen veroorloven in; ook ten opzichte van het milieu, dieren, het klimaat, toekomstige generaties en mensen in andere landen. In onze samenleving echter is dat op een zijspoor beland in de zucht naar alsmaar méér geld en méér groei. De (onomkeerbare) schade die daardoor is geleden is onacceptabel. PINK! wil herbezinning en participeren in een duurzame samenleving met meer mededogen.
Transitie
Om toekomstige generaties niet in de problemen te brengen is een transitie naar een duurzame economie nu nodig. De wereld bouwt elk jaar een tekort van 30% op aan natuurlijk kapitaal, want alle hulpstoffen die de Aarde weer kan aanvullen zijn ruim voor het einde van het jaar al op. Net als de overheidsfinanciën moet ook deze ecologische begroting gesloten worden.
- Hulpbronnen moeten eerlijk over de wereld worden verdeeld en er moet voldoende overgelaten worden voor toekomstige generaties.
- Het BBP moet niet meer gelden als maatstaf voor ons welzijn, er is immers veel meer dan de fixatie op geld, inkomensgroei en consumptie. Menselijk en natuurlijk kapitaal vormen voortaan de basis voor nieuwe indicatoren voor ons welzijn.
- De Nederlandse economie wordt geregionaliseerd in plaats van de focus op export te leggen. Hoe dan ook worden bepaalde grondstoffen schaars, en het is belangrijk dat wij ons hierop voorbereiden.
- Dit kan door meer belasting te heffen op grondstoffen die een bedreiging vormen voor natuurlijke hulpbronnen of die grote milieueffecten met zich meebrengen. Op consumentenniveau kan deze belasting als BOW – “Bruto Onttrokken Waarde”– op lange termijn de BTW vervangen.
Fiscaal
Het belastingstelsel kan een stuk groener. Als milieubelastende activiteiten en producten en het gebruik van schaarse grondstoffen meer belast worden, kan de belasting op arbeid fors omlaag: zo zet het belastingsysteem mensen aan tot een duurzame leef- en productiewijze. Een lagere belasting op arbeid is gunstiger voor het arbeidsklimaat. Door in Nederland en Europa milieuschadelijke subsidies en kortingen af te schaffen kunnen we vijf tot tien miljard euro besparen en worden ook eerlijker kansen gecreëerd voor duurzame ondernemingen.
- De verpakkingsbelasting wordt opnieuw ingevoerd.
- Er komt een heffing voor bouwen op onbebouwde grond.
- Groene stroom wordt minder belast dan kolenstroom, diesel is niet meer vrijgesteld van accijns, er komt een CO2 belasting en sierteelt valt onder het hoge BTW-tarief.
- Hogere grondstofkosten worden gecompenseerd door lagere arbeidskosten. Het principe “de vervuiler betaalt” willen wij graag in de praktijk brengen!
- Groenten en fruit worden op Europees niveau vrijgesteld van BTW.
- Vervoer is ook vervuilend. Net als het openbaar vervoer moet het gebruik van de fiets gestimuleerd worden.
- Er komt een gerichte kilometerheffing die rekening houdt met het tijdstip en de plaats van het autovervoer, waarbij de privacy gegarandeerd blijft. Alleen taxi’s en bestelauto’s met een lage uitstoot krijgen belastingvrijstelling.
- Vrachtverkeer krijgt een kilometerheffing van 15 cent, wat ook effecten zal hebben op langeafstandstransporten van levende dieren.
- Er komen accijns op vliegtickets om de milieueffecten in rekening te brengen.
- Boetes worden inkomensafhankelijk.
Financiële markten
Banken zouden in dienst moeten staan van de samenleving, zo is de kans op crisis veel kleiner.
- Er komt een groene investeringsbank, in handen van de overheid en in samenwerking met private groene banken.
- Banken worden gesplitst in nuts- en zakenbanken. De investeringen van nutsbanken worden zichtbaar, zij delen geen bonussen meer uit en nemen geen risico’s.
- De problemen rond de euro moeten niet opgelost worden door meer macht af te staan aan de Europese Unie.
- Nederland gaat niet bijdragen aan het Europees Noodfonds ESM.
- Bij andere belangrijke beslissingen rondom de euro en Europa wordt voortaan een raadgevend referendum georganiseerd.
- Landen die wat betreft hun financieel beleid niet in de Eurozone passen, worden uit de EMU begeleid, maar lidstaten die dreigen te bezwijken aan hoge schulden kunnen geholpen worden met de wederopbouw van hun economie.
Wonen
Het is moeilijk voor jongeren om een betaalbare woning te vinden. Onzekerheden rondom de hypotheekrenteaftrek en strenge voorwaarden belemmeren de koopwoningmarkt, en de wachtlijsten voor betaalbare huurwoningen zijn eindeloos.
- De hypotheekrenteaftrek wordt over een periode van 30 jaar geleidelijk afgeschaft, en de overdrachtsbelasting per direct.
- Boetevrij aflossen van de hypotheekschuld wordt beter mogelijk.
- Om de huurwoningenmarkt weer socialer te maken wordt de privatisering van wooncorporaties teruggedraaid. Wie met een goed inkomen een sociale huurwoning bezet houdt, moet meer huur betalen. Tegen malafide verhuur van huizen moet streng opgetreden worden
- Meergeneratiewoningen stimuleren samenhang en bestrijden eenzaamheid en hoge zorgkosten. Het beleid ten aanzien van het bouwen van aanleunwoningen voor jongeren of ouderen op eigen erf moet daarom versoepeld worden. Woningcorporaties komen met gepaste woningen.
- Studenten moeten vaak veel moeite doen voor een betaalbare kamer, terwijl er veel leegstand is. Daarom moet het vergemakkelijkt worden om nieuwe woonruimte te creëren in bijvoorbeeld voormalig kantoorpanden.
- Huurders van kamers krijgen recht op huurtoeslag als de huur voldoet aan het puntensysteem.
- Het kraakverbod wordt teruggedraaid en er komt een onderhoudsplicht voor antikraak.
- Leegstand moet verplicht worden gemeld.
Wonen en duurzaamheid
Het is van groot belang dat woningen meer energie opwekken dan ze verbruiken.
- Worden corporaties verplicht jaarlijks een deel van hun woningen te isoleren.
- Gemeentes gaan wijken verduurzamen, bestaande overheidsgebouwen worden energieneutraal en nieuwbouwwoningen worden voortaan minstens energieneutraal.
Werk en inkomen
Werkloosheid blijft een probleem. Het toenemende werktempo legt bovendien veel druk op de werkenden.
- Het verlagen van de belasting op arbeid zorgt ervoor dat arbeid aantrekkelijker wordt voor werkgevers.
- Kortere werkweken zorgen voor een betere verdeling van het werk en zorgt ervoor dat vrijwilligerswerk beter mogelijk wordt.
- De ontslagbescherming blijft en bij- en herscholing moet aangemoedigd worden.
- De duur van de werkloosheidsuitkering wordt ingekort maar de uitkering wordt wel verhoogd in de eerste maanden.
- ZZP’ers en flexibelen moeten toegang krijgen tot (collectieve) arbeidsongeschiktheids- en pensioenverzerkeringen.
- De overheid gaat voorzien in postbusadressen voor daklozen.
Pensioen
Jong en oud moeten eerlijk worden behandeld en pensioenfondsen moeten transparanter en democratischer.
- Wie nu zestig is, mag op zijn 65e met pensioen. Voor de rest wordt de pensioenleeftijd geleidelijk verhoogd naar 67 in 2030. Maar na 45 jaar werken heeft iedereen recht op pensioen.
- Deelnemers in een pensioen krijgen de keuzevrijheid om niet deel te nemen aan investeringen in wapens, fossiele brandstoffen en/of bio-industrie.
Uitkeringen en salarissen
Bijstandsuitkeringen worden per individu gebaseerd op het basisbehoeftencriterium in plaats van op de samenstelling van het huishouden, de burgerlijke staat of leeftijd. Man, vrouw, getrouwd, samenwonend, alleenstaand, allochtoon of autochtoon; voor gelijk werk behoort iedereen een gelijke beloning te krijgen. We willen meer gelijkheid tussen man en vrouw op de arbeidsmarkt en meer ruimte geven aan ouders om voor hun pasgeboren kind te zorgen.
- Iedereen ontvangt dezelfde bijstandsuitkering waarvan de basisbehoeften bekostigd kunnen worden.
- De Wajong en WSW blijven een vangnet voor mensen met een beperking.
- Kinderbijslag wordt toegevoegd aan het kindgebonden budget. Deze wordt daardoor inkomensafhankelijk. Ter compensatie wordt zowel het uitkeringsbedrag als maximale inkomensgrens verhoogd van het kindgebonden budget zodat dit eerlijker is verdeeld. De bijdrage voor de kinderopvang blijft.
- Betaald zwangerschapsverlof van 6 weken tijdens de zwangerschap moet gehandhaafd blijven.
- Tijdens de bevalling heeft elke ouder recht op betaald verlof. Betaald bevallingsverlof van minstens 10 weken na de bevalling moet gehandhaafd blijven. Voor de andere ouder(s) komt er een betaald partnerverlof van 8 weken, dat gebruikt kan worden tijdens het zwangerschaps- en bevallingsverlof van de moeder (dit vervangt de huidige kraam- en partnerverlof).
- Elke ouder krijgt recht op 3 maanden onbetaald verlof dat overgedragen kan worden naar de andere ouder.
- De ‘Balkenende-norm’ wordt uitgebreid naar de semi-publieke sector.
Basisinkomen
De discussie over het invoeren van een basisinkomen, een onvoorwaardelijke inkomen voor alle burgers om van te leven, is al heel oud maar actueler dan ooit en verdient serieuze aandacht. We leven in een wereld waarin we met steeds minder menskracht in onze behoeften kunnen voorzien, vanwege onder andere de robotisering. De aanname dat iedereen betaald werk moet verrichten om in zijn of haar levensonderhoud te kunnen voorzien is achterhaald.
- Er komt een basisinkomen in Nederland. De rijksoverheid doet na onderzoek een concreet voorstel voor de invoering hiervan.