Categorie: Thematisch

BRUL! Lente 2024: Dieren zijn niet ‘one issue’

Opinie

Tekst door Tristan Lof, Fotografie via Unsplash
Andere partijen willen de Partij voor de Dieren nog wel eens scharen onder de one-issuepartijen. Dat zijn partijen die zich maar op één onderwerp of groep focussen. Op het eerste gezicht klinkt dat logisch; de Partij voor de Dieren zou er immers alleen voor ‘de dieren’ zijn. ‘Waarom zouden we ons druk maken over vlinders, otters en wolven terwijl we te maken hebben met immigratie, woningnood en vergrijzing?’, zouden ze zeggen. ‘Heel schattig, die bevers, maar we hebben wel wat belangrijkers aan ons hoofd.’ Toch klopt dit beeld van de Partij voor de Dieren als one-issuepartij niet. Helemaal als je je bedenkt dat andere partijen zich hard maken voor een veel kleinere groep of bepaalde delen van de bevolking zelfs schaden. Laten we een paar van die partijen eens doornemen:

BoerBurgerBeweging

De partij die toch wel het meest in het oog springt is de BBB. Deze partij zegt zich te bekommeren om ‘de normale Nederlander’ in de regio, maar eigenlijk dient ze vooral de belangen van de agro-industrie. Nederland telt zo’n 50 duizend boerenbedrijven en zo’n 100 duizend boeren (NU.nl, 2023). Daarbij moet je rekening houden dat het aantal boerenbedrijven elke 25 jaar halveert (ironisch genoeg ten gevolge van opschalingen, een maatregel die de BBB koestert). De landbouwdieren baten sowieso niet bij deze partij. Integendeel zelfs: als het aan de BBB ligt zullen er nóg meer varkens, koeien, schapen, geiten, ganzen en kippen lijden in steeds groter wordende megastallen. Kort gezegd behoort een schamele 0,59 procent van de Nederlandse menselijke bevolking tot de doelgroep van deze partij.

Christelijke partijen

De christelijke partijen dan, dienen die de hele bevolking? Ook dat valt tegen. Veel van deze partijen, waaronder het CDA, de ChristenUnie en de SGP, komen grofweg op voor de waarden van een derde van de menselijke bevolking. Slechts 18,2 procent van de Nederlanders noemt zichzelf namelijk nog katholiek en 13,2 procent protestants (CBS, 2023). Ook NSC kunnen we scharen onder de christelijke partijen, aangezien zij qua stemgedrag het meest overeenkomen met de SGP (NRC, 2023). Natuurlijk zijn niet alle christenen even actief binnen de kerk en zetten velen zich in voor andere onderdrukte groepen of bestrijden ze klimaatverandering. Maar de christelijke waarden vormen wel de focus van deze partijen. Onder andere vrouwen, de lhbtqia+-gemeenschap en mensen met een niet-westerse achtergrond vormen in ieder geval niet hun prioriteit. Reken je deze groepen niet mee, dan blijft er nog een kleine verzameling van de menselijke bevolking over die tot hun doelgroep gerekend kan worden. Valt toch tegen voor partijen die niet bekendstaan als one-issuepartijen.

Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

De VVD noemt zich een volkspartij, maar komt voornamelijk op voor de belangen van burgers met een dikke portemonnee. De privatisering van en bezuinigingen op de zorg, onderwijs en volkshuisvesting komen niet bepaald ten goede aan de hele bevolking. Onder dertien jaar VVD-beleid zijn vooral de multinationals (denk aan Unilever en Shell) en de rijken vooruit gegaan. Nederland huisvest maar liefst 317 duizend miljonairshuishoudens, wat neerkomt op 4 procent van het totale aantal huishoudens (CBS, 2023). Als we de liberalen het voordeel van de twijfel geven, kunnen we stellen dat ook huiseigenaren behoren tot de doelgroep van de VVD. Die zijn goed geholpen door de hypotheekrenteaftrek en bezuinigingen op de volkshuisvesting. Mensen met een eigen vermogen zijn namelijk minder afhankelijk van sociale voorzieningen en zullen dus ook minder behoefte hebben aan sociale huurwoningen, goedkope zorg of een bijstandsuitkering. Tellen we deze mensen op bij de miljonairshuishoudens, dan komen we uit op 60 procent van de menselijke bevolking (SCP, 2020). Niet niks natuurlijk, maar daarbij schaadt VVD-beleid wel die overige 40 procent.

Linkse partijen

Linkse partijen als GroenLinks/PvdA, SP en BIJ1 schieten deze 40 procent vaak wel te hulp. Toch kunnen we stellen dat ook deze partijen zich primair focussen op menselijke dieren en de overige 160 miljoen inwoners (lees: niet-menselijke dieren) links laten liggen (Dierenarts.nl). Wegens een gebrek aan betrouwbare cijfers – aangezien ze in gewicht gemeten worden en niet per individu – reken ik de aantallen in vrijheid levende en gevangen zeedieren geeneens mee. We moeten ons namelijk realiseren dat mensen ook dieren zijn. Niets weerhoudt ons eraan om mensen te onderscheiden van andere dieren; ook zij hebben een breed scala aan emoties en ervaren pijn (National Geographic, 2022). Nemen we afscheid van ons menscentrale wereldbeeld en zien we ons allen als onderdeel van het ecosysteem, dan kunnen we stellen dat mensen grofweg een tiende deel vormen van de Nederlandse bevolking. Dat betekent dat de VVD zich niet hard maakt voor 60 procent, maar slechts zes procent van de inwoners van Nederland.

Groene politiek gaat iedereen aan

Nu kan je zeggen dat politiek slechts betrekking heeft op het wel en wee van menselijke dieren en we varkens, honden en vogels daarom buiten beschouwing moeten laten. Dat is niet helemaal waar, want ons gedrag heeft wel degelijk gevolgen voor andere dieren. De politiek bepaalt aan welke eisen varkenskooien moeten voldoen, hoeveel subsidie de intensieve veehouderij opslokt (en daarmee het aantal te lijden dieren en de mate van lijden beïnvloedt) en of we koeien onverdoofd mogen slachten. Eén wet kan drastische gevolgen hebben voor miljoenen individuen. Het feit dat we elke dag 1,7 miljoen van deze dieren vermoorden (zeedieren niet meegerekend) en een even groot aantal dieren grootbrengen onder dezelfde erbarmelijke omstandigheden, samen met alle gevolgen voor mens, milieu en klimaat van dien, doet me afvragen of we hier echt te maken hebben met one issue.
De veehouderij zorgt namelijk, naast dierenleed op een enorme schaal, ook voor 14,5 procent van alle wereldwijde uitstoot (Greenpeace, 2022). De klimaatverandering en milieuvervuiling die deze broeikasgassen veroorzaken hebben ook verregaande gevolgen voor de mens. Andere partijen kunnen wel tegen immigratie zijn, maar we kunnen ons ook afvragen waarom deze groep hun thuisland überhaupt wil ontvluchten. Veel van deze dictaturen en terroristische organisaties drijven op olie, en juist daaraan willen mensen ontsnappen (De Correspondent, 2017). Natuurrampen en droogtes zelf zijn al vreselijk, maar indirect veroorzaken ze bijvoorbeeld misoogsten. Dit resulteert in honger, die de spanningen weer verder opdrijft. Daarnaast zullen grote delen van Nederland overstromen als we niets doen, wat nog meer ruimtegebrek en een grotere woningnood zal veroorzaken. Fijnstof maakt mensen ziek en drukt de zorgkosten omhoog en sojaproductie en katoenplantages roven mensen van hun land.
Het doel van dit artikel is niet om alle andere partijen zwart te maken en de berekeningen gaan zeker niet door als wetenschappelijk onderzoek. Maar door te laten zien dat de meeste partijen zich focussen op een bepaald deel van de bevolking en niet-menselijke dieren achterwege laten, hoop ik duidelijk te maken dat het krom is om de Partij voor de Dieren een one-issuepartij te noemen. Als iemand in jouw omgeving daar toch anders over denkt, kan je diegene vertellen dat iedereen, ook menselijke dieren, gebaat is bij een écht groene partij. Een all-issuespartij die geen concessies doet als het gaat om de Aarde en al haar bewoners.

Sluit de PVV uit

Een brede coalitie van Politieke Jongerenorganisaties roept naar aanleiding van het verkenningsrapport van verkenner Plasterk partijen op om niet te formeren met de PVV.

Normaal gesproken neemt de partij die bij de verkiezingen het grootst is geworden het voortouw bij de formatie van een nieuw kabinet. Bij de recente verkiezingsuitslag is echter een partij de grootste geworden met een lange geschiedenis van racistische, xenofobe en islamofobe denkbeelden en uitlatingen: de PVV. Zo’n partij hoort wat ons betreft niet in het kabinet thuis.

DWARS, de JS, de JD, PINK! en Violet roepen alle partijen op een kabinet te formeren van partijen die de Grondwet en onze democratische rechtsstaat respecteren. Die de uitdagingen waar Nederland momenteel mee geconfronteerd wordt serieus willen aanpakken, ook op Europees niveau. De wooncrisis, klimaatcrisis, grote ongelijkheid in de samenleving, problemen in de (jeugd)zorg en de toenemende intolerantie vragen om ambitieus en rechtvaardig beleid. Niet om een partij die herhaaldelijk de schuld afschuift op kwetsbare mensen de samenleving. In Nederland is geen ruimte voor moslimhaat, queerhaat en racisme. Wij eisen dat de politiek zich daar hard voor maakt.

Partijen hebben tijdens de campagne duidelijk hun bezwaren uitgesproken tegen de antirechtsstatelijke en discriminerende uitspraken en voorstellen van de PVV. Die ze ook nu weer in het verkiezingsprogramma hebben staan. Het is aan ons, de jonge generatie, om deze partijen daaraan te herinneren. Er is geen plaats voor haat en intolerantie in Nederland. Partijen, zet jullie woorden om in daden en formeer een kabinet dat de rechtsstaat respecteert en gemarginaliseerde groepen beschermt. Formeer een kabinet zonder de PVV.

Kuikentjesconfetti & slingers in het slachthuis

Het is vandaag feest. Dat zou het voor alle dieren moeten zijn, maar in de praktijk is het dit alleen voor je eigen trouwe viervoeter, eigenwijze lapjeskat of gezellige metgezel. In de propvolle stallen waar andere trouwe viervoeters en gezellige metgezellen onvrijwillig vastzitten zul je alleen weinig slingers vinden. De bio-industrie staat niet bekend om confetti. Ook niet op dierendag.

Terwijl het ene dier vandaag een nieuw speeltje, knuffels en een extra snoepje krijgt, verliest de ander onverdoofd diens staart en gaan de piepjonge kuikentjes door de blender. Ach ja, de bio-blender. Alleen goed voor het produceren van kuikentjesconfetti en het verbergen van het leed achter eieren. Velen willen ondanks dit wel spiegelei op hun bord, en in de ochtend het liefste een glaasje mishandelde koe-melk. Ook op dierendag.

Eén dag per jaar doen aan dierenrechten is leuk, nu de andere 364 dagen nog. De tijd voor radicale systeemverandering is nu. Pak dus je vegan nugget en je glaasje havermelk, en kom in actie voor een einde aan de bio-industrie! Wie weet produceren we dan bij de volgende dierendag geen kuikentjesconfetti meer, en krijgen ook koeien de liefde die ze verdienen.

Daarom roepen wij alle politieke partijen op: ‘Stop met die struisvogelpolitiek, trek je kop uit het zand!’ En aan u, de lezer: verwen niet alleen de dieren waar de samenleving het label “knuffelbaar” op heeft geplakt. Geef alle dieren de liefde en zorg die ze verdienen. Hopelijk laat je daarna langer dan vandaag de melkpakjes vol dierenleed of het mishandelde stukje kip staan.

Xenia Minnaert (zij/haar) – Voorzitter PINK!
Ronan van Langen (hen/hun) – Voorzitter PINK! Noord-Nederland

Statement PINK! over de val van kabinet Rutte IV

Pers kan contact opnemen met voorzitter Xenia Minnaert via +31 6 13983455

Het kabinet is gevallen. Zeker na de berichtgeving van de afgelopen dagen, is PINK! hier niet rouwig om. Er worden politieke spelletjes gespeeld op basis van onwaarheden en over de rug van kwetsbare mensen. Als dat het fundament van je beleid vormt, dan is het beter als je opstapt. Wij hebben het volste vertrouwen in de kracht van het verhaal van de Partij voor de Dieren, waarin compassie voor elk levend wezen op de planeet over de landsgrenzen heen centraal staat. Politieke standpunten die alleen maar gaan over haat tegen bepaalde groepen, kunnen en mogen niet overheersen. Op naar de verkiezingen en een groener, socialer en diervriendelijker Nederland!

Wereldmelkdag

Jij laat je toch niet wijsmaken dat je melk nodig hebt?

“Melk is goed voor elk”, maar is dat ook echt zo? De meesten van ons zijn opgegroeid met het idee dat je melk nodig hebt om een gezond leven te hebben. Onderzoek laat zien dat het tegendeel waar is. En waarom dan melkproducten eten en drinken als het voor ontzettend veel dierenleed zorgt?

Daarom gaan PINK!, de jongerenorganisatie van de Partij voor de Dieren en social media fenomeen Lekkermenselijk, samen de strijd aan om af te rekenen met misvattingen over melkconsumptie. Met als doel: mensen bewust maken van de impact van melk op de dieren, het milieu en je gezondheid. Het is tijd om de leugens van de zuivelindustrie te ontmantelen!

Ontvang het anti-melk campagnepakket!

Nu als tijdelijk welkomstcadeau voor nieuwe leden.

Schrijf mij maar in steun ons

Geloof jij in deze Melk Mythes?

Recent onderzoek laat zien dat er geen verband is tussen het drinken van melk en langer leven. 

Recent onderzoek laat zien dat er geen verband is tussen het drinken van melk en het krijgen van sterkere botten.

Recent onderzoek laat zien dat er geen verband is tussen het drinken van melk en een verminderde kans op hart- en vaatziekten.

Recent onderzoek laat zien dat je een gebalanceerd dieet kunt hebben zonder het drinken van melk.

De impact van melk op de dieren

Voordat een zoogdier in de melkveehouderij, zoals een koe, geit of schaap, melk produceert, moet die eerst zwanger worden. Dit gebeurt op een kunstmatige manier, dit betekent dat mensen hun arm in de anus van de koe steken, en dan een rietje met sperma via de vagina binnen brengen. De koe wordt tijdens de zwangerschap in een stalen kooi gehouden. Nadat de moeder zwanger is geweest en een band heeft opgebouwd met haar jong tijdens de zwangerschap, wordt het kalfje direct bij de moeder weggehaald.

De vrouwelijke kalfjes staan hetzelfde lot te wachten als hun moeder. De mannelijke kalfjes hebben daarentegen niet veel “nut”, omdat die geen melk produceren. Die gaan daarom naar een vetmestbedrijf waar ze meestal binnen 8 maanden naar de slacht gaan.

Het proces met de zwangerschap herhaalt zich keer op keer, totdat de kosten van de moeder hoger zijn dan de inkomsten. Dat houdt in, de moederkoe geeft “idealiter” ongeveer 25 tot 30 liter melk per dag. Op het moment dat een koe minder melk gaat geven, wordt ze naar de slacht gebracht. Meestal gebeurt dit als ze ongeveer 6 jaar oud is.

Ter vergelijking: In de natuur geeft een koe zo’n vier tot acht liter melk per dag. Aan haar kalf natuurlijk. Een koe wordt van nature zo’n 20 jaar.

Het maken van zoveel meer melk dan wat natuurlijk is voor een koe, zorgt voor gezondheidsproblemen. Stichting Wakker Dier: ‘Jaarlijks heeft meer dan de helft wonden en ontstekingen aan hun klauwen (voeten). Een op de vijf is kreupel en een op de vier heeft last van pijnlijke ontstekingen aan haar uier [Mastitis]. Ook baarmoederontsteking na de bevalling komt veel voor, bij een op de vijf koeien.’

De impact op het klimaat

Melkproducten eten en drinken is niet duurzaam om verschillende redenen. Het grootschalig kappen van bomen voor sojaplantages, die dienen als voer voor dieren, leidt tot ontbossing en het verlies van waardevolle ecosystemen. Dit zijn leefgebieden voor mensen en andere dieren.

Bovendien veroorzaakt de zuivelindustrie methaanuitstoot door de spijsvertering van dieren, wat veel schadelijker is dan CO2.

Daarnaast zorgen de uitwerpselen van dieren in de zuivelindustrie voor een hogere stikstofuitstoot, wat leidt tot lucht- en waterverontreiniging.

Bovenstaande punten hebben negatieve gevolgen op het milieu en de biodiversiteit. Gelukkig zijn plantaardige alternatieven veel duurzamer. In een speciaal rapport van het IPCC over voedsel wordt een veganistisch dieet genoemd als de meest duurzame keuze.

De tegenstrijdigheid van de Verenigde Naties

De Food and Agriculture Organization (FAO)  is een onderdeel van de Verenigde Naties dat internationale inspanningen leidt om honger te bestrijden. De FAO organiseert Wereldmelkdag, een campagne om het belang van melk als wereldwijd voedsel erkennen.

Het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) is een onderdeel van de Verenigde Naties dat verantwoordelijk is voor het beoordelen van de wetenschap met over klimaatverandering. Het IPCC concludeert via onderzoeken om klimaatverandering tegen te gaan dat een dieet zonder zuivel het meest duurzaam is.

Ontvang het campagnepakket!

Schrijf mij maar in steun ons

Vacature: Commissie inclusiever herschrijven politiek programma

Er kan niet meer op deze vacature gereageerd worden.

Tijdens het voorjaarscongres op 20 en 21 mei is er een motie aangenomen om het politiek programma te herschrijven. Het doel is om het politiek programma van PINK! inclusiever te maken naar niet-menselijke dieren. Lees de hele motie onderaan deze pagina.

 

Taakomschrijving

Deze tijdelijke commissie zal het hele politieke programma doorlopen om het taalgebruik te verbeteren in het kader van inclusiviteit. Met name voor het inclusief refereren naar niet-menselijke dieren heeft de Nederlandse Vereniging voor Veganisme (NVV) richtlijnen opgesteld. De commissie kijkt zelf naar welke onderdelen van deze richtlijn nuttig zijn voor het politiek programma. Ook staat het de commissie vrij om andere bronnen te gebruiken.

Het herschrijven van het politiek programma heeft een strakke deadline, zodat het voorstel op tijd gepubliceerd kan worden voor de leden. Dan kunnen er nog amendementen op worden ingediend. Houd rekening met een tijdsbesteding van gemiddeld 4 uur per week, inclusief meerdere bijeenkomsten in de periode tussen juni en eind augustus.

Let op: De inhoud van het politiek programma kan alleen veranderd worden door middel van amendementen op het congres. De commissie zal de bewoording van de huidige beleidspunten aanpassen. Beleidspunten blijven qua inhoud zoals ze zijn. Over het voorstel van de commissie zal op het najaarscongres 2023 gestemd worden.

Wil je deelnemen in deze tijdelijke commissie? Leuk! Meld je aan door een korte motivatie te mailen naar politiek@pinkpolitiek.nl. Aanmelden kan tot 11 juni om 23.59.

Motie Inclusief taalgebruik

Constaterende dat:

  • het huidige politieke programma niet volledig toereikend is in het met respect spreken over niet-menselijke dieren.

Overwegende dat:

  • het gebruik van inclusief taalgebruik van groot belang is in de strijd voor dieren-emancipatie;
  • inclusief taalgebruik over niet-menselijke dieren en veganisme ook mensen dichter bij elkaar brengt;

Verzoekt het bestuur:

  • een groep enthousiaste leden aan te stellen om het politiek programma te herschrijven zodat het programma minder onderdrukkend is naar niet-menselijke dieren;
  • hiervoor de handvatten ‘vegan taalgebruik‘ van de Nederlandse Vereniging voor Veganisme als richtlijn te gebruiken;
  • deze groep de taak te geven om het programma inhoudelijk zo min mogelijk te wijzigen;
  • het herschreven politiek programma voor te leggen aan de ALV tijdens het najaarscongres 2023 als congresstuk, zodat het kan worden geamendeerd en goedgekeurd als nieuw politiek programma.
Bekijk hier het huidige politiek programma

Geen slagveld, maar grasveld

Op woensdag 22 februari wordt er in de Provinciale Staten gestemd over het nieuwe Ganzenakkoord. De gedeputeerden willen in het nieuwe akkoord doorgaan met de massale ganzenjacht om de economische schade voor boeren door ganzen te verminderen, terwijl het bewezen is dat dit niet werkt. De provincie is zelf ook al tot die conclusie gekomen in hun evaluatie van het vorige akkoord, maar helaas wordt er stug doorgegaan op dezelfde weg. Daarmee is het niet alleen onethisch, maar ook geen oplossing.

PINK! Politiek Noord-Nederland, ROOD Groningen, Jonge Socialisten Groningen en DWARS Groningen zijn fel tegenstander van dit nieuwe akkoord en hebben daarom gezamenlijk een manifest geschreven. Lees het hele manifest onder de afbeelding.

Manifest Ganzenakkoord Groningen

Na bijna 9 jaar is het tijd voor een nieuw Ganzenakkoord in de provincie Groningen. Het nieuwe Ganzenakkoord voor 2023-2029 gaat grotendeels door op dezelfde weg als de vorige. Er zijn weliswaar wat verbeteringen zoals plannen voor het verruimen van de foerageergebieden maar in essentie is het hetzelfde akkoord. Het massaal afschieten van ganzen wordt helaas nog steeds gezien als oplossing. Dit is slecht nieuws voor alle betrokkenen: 

  1. Het is bewezen dat de ganzenjacht niet werkt om de economische schade die ganzen maken te verminderen. Hoe meer ganzen je immers doodschiet, hoe meer ervoor terugkomen. Dit is niet alleen een conclusie van de provincie zelf in de evaluatie van het vorige akkoord, maar het is ook te zien in de almaar stijgende ganzenpopulatie en economische schade in Groningen ondanks verwoede pogingen van jagers en de provincie om dit te voorkomen. Bij deze pogingen worden veel ganzen ook nog wel geraakt door kogels maar niet gedood. Dit zorgt voor onnodig lijden. Schokkend hierbij is dat de gedupeerden het vergassen van ganzen niet uitsluiten. Dit is de meest wrede manier van ganzenjacht denkbaar, en het nieuwe akkoord faciliteert dit. 
  2. Er zijn veel diervriendelijke alternatieven voor de jacht die wel bewezen effectief zijn in het verminderen van de economische schade door ganzen. Denk hierbij aan een omschakeling naar natuurinclusieve landbouw, het omploegen van oogstresten, aanbrengen van barrières tussen water en land en verjaging via diervriendelijke en betaalbare middelen zoals lasers of ganzendraad. Rondom de voor de gans verboden gebieden is het planten van witte klaver ook nog een optie, ganzen eten dit namelijk veel liever dan gras en het heeft het bijkomende voordeel dat het goed is voor de bijen. 
  3. Er mocht in het GAK geen enkele organisatie meepraten die de belangen van de ganzen kon behartigen, zoals de vogelbescherming. Dit heeft gezorgd voor een eenzijdige belangen overweging waarin de ganzen compleet zijn vergeten. 
  4. Het is vooral de economische schade die groeit, niet de daadwerkelijke. De prijs voor gras is immers gestegen de afgelopen paar jaar en ganzen moeten nu hiervoor boeten terwijl zij niks te maken zouden moeten hebben met ons economisch systeem. Wel is het natuurlijk niet meer dan terecht dat boeren eerlijk worden gecompenseerd voor de schade die ganzen maken. 
  5. We komen net uit een wereldwijde pandemie en het risico op nieuwe zoönose is nog steeds groot. Op dit moment is er een dreiging van vogelgriep en het jagen en vervolgens consumeren van ganzenvlees verhoogt het risico op overdracht naar de mens tot onacceptabele hoogte. Dit is echt compleet onverantwoord. 
  6. Iedereen in de provincie, dus ook de boeren die nu economische schade ondervinden, hebben baat bij een provincie waarin natuur en dieren de ruimte krijgen met veel biodiversiteit. De plannen in dit akkoord gaan daar echter helaas recht tegen in. 

Overwegende dat de provincie zelf al de conclusie trekt in hun evaluatie van het Ganzenakkoord uit 2014 dat het massaal doodschieten van ganzen niet werkt roepen wij op om woensdag 22 februari moties te steunen die een stop zetten achter de massale ganzenjacht als oplossing voor de economische schade die boeren ondervinden. 

Ondertekend, 

PINK! Politiek Noord-Nederland, ROOD Groningen, Jonge Socialisten Groningen en DWARS Groningen 

Download het manifest als PDF
Facebook
Twitter
LinkedIn

Helemaal niet zo boze wolf

Het is niet meer te missen als je het nieuws een beetje volgt: de wolf is terug in Nederland. Aan het einde van de 19e eeuw verdween de wolf uit ons land. Mensen zagen het dier namelijk als bedreiging of concurrent, voor niets meer dan zijn plezier moorden. Wolven werden daarom opgejaagd en afgeschoten [bron]. De terugkeer van het dier brengt veel teweeg. 

De ecologische waarde van de wolf

Vanuit natuurbewegingen komen overwegend positieve geluiden. De wolf draagt ontzettend veel bij aan de biodiversiteit. Wolven zorgen er bijvoorbeeld voor dat de hoeveelheid hoefdieren in hun leefgebied op peil blijft. In tegenstelling tot bijvoorbeeld een vos, jaagt de wolf alleen op wat die nodig heeft. Daarbij gaat het vooral om zwakke en zieke hoefdieren. De resten die van de gevangen dieren achterblijven, leveren vervolgens voedsel voor vossen, buizerds, raven en andere kleine roof- en aasdieren. Zo draagt de wolf bij aan de biodiversiteit en de balans in het ecosysteem. 

Maar dat niet alleen: door de aanwezigheid van de wolf veranderen ook de leefpatronen van de diersoorten waar die op jaagt. Dat wil zeggen: de kuddes van hoefdieren vermijden bepaalde plekken waar ze kwetsbaar zijn voor aanvallen van de wolf. Deze plekken worden vervolgens niet meer begraasd en op natuurlijke wijze bemest door de kuddes hoefdieren, wat ruimte biedt voor andere soorten begroeiing. 

Een bekend voorbeeld van de invloed van de wolf is Yellowstone park. In 1995 werden hier wolven uitgezet. Daardoor gingen herten en andere prooidieren sommige rivieroevers vermijden. Dit bood kans aan bepaalde bomen om daar te groeien in plaats van als zaailing te worden opgegeten. Deze bomen trokken vervolgens bevers aan, die het hout gebruikten om dammen te bouwen in de rivier. Deze dammen zorgden voor afwisseling in snel en traag stromend water, waardoor zich poeltjes vormden in het landschap en de rivier ging anders stromen. Het aantal soorten vissen, vogels en insecten steeg [bron]. 

Kritiek op dit voorbeeld is dat er ook andere aspecten meespelen in deze ontwikkeling van de biodiversiteit in Yellowstone. De wolf wordt wellicht te veel eer toegekend, maar de positieve invloed op het natuurgebied is niet te ontkennen [bron]. Waarom zijn we dan toch zo bang voor de wolf? 

Roodkapje syndroom

Ten eerste is er iets wat ook wel het “Roodkapje syndroom” wordt genoemd (bron). Mensen hebben een soort irrationele angst voor de wolf. Deze angst wordt gevoed door de verhalen die al generaties lang worden (door)verteld in onze samenleving. Denk aan “Roodkapje”, maar ook “de wolf en de zeven geitjes”, “de drie biggetjes”, en menig andere populaire serie of film. De wolf is vaak de slechterik of de vijand. Het dier wordt als sluw, gewelddadig en gevaarlijk weggezet. 

Dit komt niet uit het niets: de wolf veroorzaakte vroeger overlast en werd daarom ook bejaagd. Maar omdat het vroeger zo was, betekent niet meteen dat dat nu ook weer het geval is. De wolf is niet gevaarlijk voor mensen. Veel mensen gaan ook op vakantie naar gebieden in Frankrijk, Duitsland of Italië waar ook grote roofdieren zijn gevestigd. 

Landbouwvee zou in theorie gevaar kunnen lopen. Maar onderzoek naar de situatie in Oost-Duitsland door de universiteit van Wageningen heeft laten zien dat het nemen van preventieve maatregelen, zoals het gebruik van schrikdraad, om vee te beschermen goed werkt. Dierverzorgers zijn het ook wettelijk verplicht om dieren, zowel uit de bio-industrie als dieren die met andere doeleinden worden gehouden, waar nodig te beschermen tegen roofdieren. Wanneer er dus een dier aangevallen en/of gedood wordt door de wolf, ligt de schuld dus bij de verzorger – en niet bij de wolf. 

Daarnaast is de hoeveelheid dieren die de wolf aanvalt, niet te vergelijken met de hoeveelheid dieren die we dagelijks naar de slacht sturen voor onze eigen consumptie. De wolf heeft in 2021 in Nederland  227 schapen en 4 kalveren gedood. De mens daarentegen, heeft in datzelfde jaar 672400 schapen en 1548600 kalveren gedood. Daarmee is de selectieve verontwaardiging over de wolf die veedieren aanvalt, op zijn minst hypocriet. Het doden van (vee)dieren is kennelijk enkel acceptabel wanneer het de mens dient, doden is een recht dat alleen de mens toekomt.

De mens als maatstaf

Het gevaar van de wolf is dus minimaal en waar het dier wel gevaar zou kunnen opleveren, is te voorkomen. Dit brengt ons bij het tweede aspect van deze irreële angst voor de wolf. We zijn nog altijd geneigd om dingen alleen vanuit het menselijke perspectief te benaderen. We voelen ons verheven boven en los van de natuur, in plaats van onderdeel ervan. We voelen ons mens, in plaats van een menselijk dier.

Vanuit een mens-centraal perspectief zou je kunnen huiveren bij de terugkomst van de wolf. Maar als we met een breder perspectief naar de komst van de wolf kijken, dan blijkt het tegendeel waar. Het is ook een kwestie van de gevolgen op de korte termijn tegenover de gevolgen op de lange termijn. Op korte termijn – en in de media – zien we vooral het “verlies” van de boeren. Terwijl de lange termijn gevolgen, zoals ook Yellowstone, waarschijnlijk nog een flink aantal jaren op zich laten wachten. Maar dan heb je ook wat: een grotere biodiversiteit, een stabiel aantal hoefdieren, en vooral een niet zo boze wolf.

Een aangepaste versie van dit artikel is maandag 28 november 2022 gepubliceerd in Het Parool. Lees die hier: Al die zorgen om de veronderstelde moordzucht van de wolf zijn onnodig en bovendien hypocriet

Verslag: buitenlandexcursie Brussel

Afgelopen oktober was het dan zo ver: de buitenlandsexcursie naar Brussel en het Europees Parlement. Deze reis stond in het teken van de Europese politiek en vond plaats van 27 t/m 30 oktober. Lidwien Koch neemt je in dit verslag mee door het programma en haar ervaringen tijdens de excursie.

Met z’n twaalven vertrokken wij op de donderdagavond met de IC-trein van Breda naar het hotel in Brussel Zuid. De volgende dag hebben wij gelijk, heel vet, het Europees Parlement bezocht! We bestookten Anja Hazekamp (Europarlementariër van de PvdD) en Tim Feij (pers- en beleidsmedewerker van het Europees Parlement en oud-PINK!-lid) met vragen over hun carrière, hun werk en hun visie op de toekomst. Ook zijn we door het Parlementarium gelopen en in de Plenaire Zaal geweest. De Plenaire Zaal is de grote ronde zaal met vele stoelen, die je wel eens op tv ziet als het om Europese politiek gaat.

Op de zaterdag kwamen wij een demonstratie tegen over Palestina en besloten mee te lopen tot aan de ingang van het Europees Parlement, waar blokkades waren opgezet door de politie en de politie groot aanwezig was. We zijn naar een watertentoonstelling, kathedraal en uitkijktoren geweest en hebben het Natuurhistorisch museum bezocht. Op de laatste dag zijn we teruggegaan naar het Europees Parlement en hebben een tour gekregen van een hele enthousiaste positieve man langs het enorme gebouw en het bijbehorende park. Hij vertelde hoe het gebouw en de Europese politiek in de afgelopen decennia tot stand kwamen en wie daar een belangrijke bijdrage aan hebben geleverd. Hierna hebben wij het spel ‘Jachtseizoen’ door heel Brussel gedaan en als afsluiting een groepsfoto gemaakt. We zijn die avond voor de laatste keer uit eten geweest en hebben toen helaas al de trein terug naar huis genomen. 

Eén van de dingen die mij het meest is bijgebleven is een hilarisch moment in de avond in ons hotel. We waren met een stuk of 7 mensen in een kring op een groot bed gaan zitten en waren met elkaar diep in gesprek toen ik opeens een spin zag zitten boven een van de stapelbedden. Ik riep gelijk: ‘Ooh, kijk, daar zit een spin!’ en sprong op om tissues te pakken. Op het moment dat ik met de tissues op het stapelbed wilde klimmen, vroegen anderen aan mij wat ik ging doen met die tissues. Dus ik zei heel droog: ‘Ik ga die spin doodmaken’ en begon al te klimmen toen ze opeens opsprongen en riepen: ‘Nee dat mag niet! Je mag de spin niet doodmaken. Het is een levend wezen.’ Ik was zo verbaasd door hun reactie maar op hetzelfde moment voelde ik mij zo dom! Wij zijn natuurlijk PINK! en wij zijn tegen het pijn doen en doden van dieren. Ik kon mijzelf wel voor mijn kop slaan, haha! Natuurlijk werd deze actie mij vergeven omdat ik nog niet zo lang lid ben bij PINK!. Uiteindelijk heeft iemand de spin gevangen en voorzichtig bij het raam naar buiten gelaten. Stiekem ben ik wel trots op het meededogen en de compassie van de andere PINK!ers, want daar mogen we best wat meer van hebben in deze wereld!

Het fijne van deze buitenlandexcursie was dat iedereen vrij was om een eigen plan te trekken en eropuit te gaan. Je kon naast het programma altijd beslissen om in je eentje of met een groepje ergens nog uit eten te gaan of om samen een bezienswaardigheid te bezoeken. Zo zijn twee mensen naar de film geweest en hebben sommigen besloten om lekker op de step door Brussel te toeren. Iedereen was enthousiast over het bezoek aan het Europees Parlement en we hebben heerlijk weer gehad! Alle lof voor Emmeline en Miroya die deze fantastische reis in elkaar hebben gezet en dankjewel aan alle mede-PINK!ers die mee gingen: jullie maakten deze reis compleet!


Alle vogels zijn verdwenen

Afgelopen 28 september organiseerde PINK! samen met Stichting Solidariteit met Papua een lezing door inheemse vrouwen uit West-Papua over ontbossing. De lezing vond plaats in Utrecht. Naast PINK!’ers, waren er ook leden van Partij voor de Dieren en externen aanwezig.

De avond begon met een introductie door Vien Sawor, een Nederlandse vrouw die geboren is in West-Papua en voorzitter is van Stichting Solidariteit met Papua. Ze vertelde dat zo’n 70% van de biodiversiteit in West-Papua beschermd wordt door inheemse volkeren. Deze inheemse volkeren hebben al generaties lang te maken met de schending van mensenrechten: eerst door kolonialisme, vervolgens door genocide omdat West-Papua bij Indonesië moest horen en nu door de impact van ontbossing.

Verhalen van de vrouwen

De aanwezige inheemse vrouwen stelden zich voor en vertelden hun verhalen. Magdalena begon. Ze is actief bij de mensenrechtenafdeling van een kerk en betrokken bij het onderzoek over ‘All the birds are gone’. Ze hoopt dat het onderzoek de lokale inheemse gemeenschappen aanspoort om zich uit te spreken tegen het onrecht dat hen wordt aangedaan. Dit onrecht heeft te maken met de schijnbeloftes die aan de lokale bevolking worden gedaan. De overheid speelt hier een grote rol in, door bijvoorbeeld te zeggen: “Ja, we willen wel een weg voor jullie aanleggen, maar dan moeten jullie samenwerken met dit houtkapbedrijf.” Soms roept de overheid de bevolking van West-Papua bijeen om een document te ondertekenen. Veel mensen begrijpen niet waar ze precies ‘ja’ op zeggen door te tekenen. Dan blijkt achteraf dat ze hun grond moeten afstaan. Wanneer er vervolgens een houtkapbedrijf komt om het bos te kappen, is de bevolking ten einde raad. Ze hebben namelijk altijd in en met het bos geleefd: de relatie tussen de inheemse volken en het bos is enorm sterk. Toen iemand uit het publiek vroeg wat er zou gebeuren wanneer het bos weg is, moesten de vrouwen een beetje lachen. “Dan zijn wij er ook niet meer.” Magdalena beschreef vervolgens hoe een omgekapt bosgebied verandert in een grote modderpoel na een regenbui. Ze zag een wilde kaketoe die niet meer kon vliegen door de modder aan zijn vleugels.

Een ander probleem dat meespeelt in de mensenrechtenschendingen, naast misleiding en chantage door de overheid, is geweld. Veronica protesteerde tegen de kap van bomen voor palmolie, maar is toen bedreigd door een legereenheid van de overheid. Inmiddels is 700 hectare grond van Veronica’s familie weg. Hun tuinen en de plek voor dieren zijn weg. Waar normaal paradijsvogels, struisvogels en enorm veel andere dieren leefden, is nu een kale vlakte. Veronica zag eens een enkele struisvogel op de grond zitten bij een bos waar gekapt was. Normaliter jaagt de inheemse bevolking op deze dieren, maar er kwam water uit de ogen van de struisvogel: hij huilde. Ze lieten hem in leven.

Natalia beaamt het verhaal van Veronica. De schenders van mensenrechten worden nooit gestraft. Steeds meer grote bedrijven investeren in projecten in West-Papua vanwege hout, palmolie en mijnbouw. Het leger en veiligheidsdiensten beschermen deze bedrijven terwijl zij de longen van de Aarde kapot maken. Daarom komt de lokale bevolking in actie. Natalia werkt samen met een NGO en ziet overal hoe sterk de band van de inheemse bevolking is met het bos dat zij proberen te beschermen.

Rosita is lid van een vrouwenorganisatie die zich inzet voor het behoud van hun leefgebied. Ze geeft aan dat de bovengenoemde situaties overal in West-Papua voorkomen. De overheid benadert de inheemse bevolking wel, maar niet op een eerlijke manier. Er wordt niet geluisterd naar de bevolking: de overheid drukt de eigen plannen hoe dan ook door. De uitkomst is dat er overal bos wordt gekapt. Voor de lokale bewoners is het bos als een hart dat klopt, want uit het bos halen ze voedsel, water en medicijnen. De Aarde is als een moeder die voor de mensen zorgt. Toen Rosita zag hoe het bos verdween, besloot ze dat iedereen moest weten van dit onrecht en sloot ze zich aan bij de vrouwenorganisatie. Ze wil dat ook wij onze stem verheffen en te laten horen wat er speelt in West-Papua, want dit onrecht gaat ons allemaal aan! 

De rol van Nederland

De vrouwen benadrukken dat Nederland verantwoordelijkheid moet dragen voor de situatie in West-Papua. Kolonisten uit Nederland brachten veel kennis en leerden de bevolking landbouwtechnieken, maar uiteindelijk leidde die westerse invloed juist tot de huidige problemen. Ook leerde de bevolking van Nederland dat je moet opkomen voor onafhankelijkheid, waardoor West-Papua zich wilde afsplitsen. Dit leidt nog steeds tot conflicten met Indonesië. Rosita vertelde dat mannen die zich uitspreken tegen de overheid meteen gezien worden als terrorist. Protesterende mannen worden bestempeld als separatisten, die West-Papua onafhankelijk willen maken van Indonesië. Daarom is de rol van vrouwen zo belangrijk: als zij zich niet verzetten, is al het bos straks weg. Nederland is dus zowel direct en indirect verantwoordelijk voor de situatie in West-Papua.

Politiek in Indonesië

De vrouwen van ‘All the birds are gone’ willen niet de politiek in. Het gaat namelijk niet alleen om politiek: het gaat om hun land, hun leven, hun eigendom. De politiek in Indonesië beweert juist dat de komst van bedrijven goed is voor de bevolking en er is geen Indonesische Partij voor de Dieren om daar tegenin te gaan. Het unieke aan West-Papua is ook dat alles vanuit Jakarta aangestuurd wordt en de lokale politiek alleen de uitvoering doet. Dit is waarschijnlijk zo gekomen doordat het gebied heel rijk is aan grondstoffen, waar de landelijke overheid van wil profiteren. West-Papua wordt gezien als een soort schatkist voor Indonesië. En omdat het leger erg betrokken is, hebben zij ook belang bij de komst van grote bedrijven, wat mensenrechtenschendingen tot gevolg heeft.

Daarnaast zou de politiek ingaan betekenen dat de vrouwen moeten stoppen met hun activisme. De politiek in Indonesië werkt heel anders dan in Nederland, dus vechten voor je idealen en deelnemen aan de politiek (als je verkozen wordt) gaat niet samen.

Wat jij kunt doen

Naast je uit te spreken over de mensenrechtenschendingen en de politiek aan te sporen om de situatie in West-Papua te veranderen, kun je ook op andere manieren verschil maken. Nederland is de nummer één importeur van palmolie in de wereld, dus let op wat je koopt. Wees ook kritisch over houtkeurmerken, want die zijn niet altijd zo ethisch als ze lijken. Greenpeace heeft veel kennis over welke Nederlandse bedrijven er investeren in plantages in Indonesië. Een voorbeeld is ABP (een groot Nederlands pensioenfonds). Spreek zulke bedrijven erop aan en houd hen verantwoordelijk.